آسایش دمایی حالتی است که فرد برای تغییر شرایط دمایی محیط هیج اقدام رفتاری را انجام ندهد
در تعریف استاندارد اشری (استاندارد ۵۵):آسایش دمایی شرایطی ذهنی است که احساس رضایت از شرایط دمایی محیط را بیان میکند
آسایش دمایی هنگامی حفظ می‌شود که گرمای تولید شده توسط متابولیسم انسانی اجازهٔ پراکنده شدن داشته باشند تا به این صورت تعادل محیط اطراف شود.
فاکتورهای اصلی که بر آسایش تأثیر می‌گذارند آنهایی هستند که اتلاف و کسب گرما را تعیین می‌کنند، از جمله سرعت متابولیک، عایق کردن لباس‌ها، دمای هوا، دمای تابشی میانگین، سرعت هوا و رطوبت نسبی.
پارامترهای روانشناسی از قبیل توقعات فردی نیز بر آسایش تأثیر می‌گذارند.
حفظ استاندارد آسایش دمایی برای ساکنان ساختمان، باید یکی از اهداف مهم مهندسان طراح تاسیسات و تهویه مطبوع در ساختمان باشد
فاکتورهای شش گانه تأثیرگذار بر آسایش دمای
فاکتورهای شخصی شامل :
- سرعت متابولیک
- سطح پوشش
فاکتورهای محیطیشامل :
- دمای هوا
- دمای میانگین تابشی
- سرعت هوا
- رطوبت نسبی
.
دمای هوا :
درشاخص دمای هوا , دمای خشک هوا بسیار اهمیت دارد. بطوری که اگر دمای خشک پایین باشد احساس سرما و اگر دمای خشک بالا باشد احساس گرما میکنیم . بصورت کلی بازه دمای آرامش مابین 18 تا 28 درجه سانتی گراد تعریف می گردد .
دمای میانگین تابشی :
اصلی ترین متغیر در ارزیابی حس حرارتی خارج از ساختمان در شرایط آفتابی می باشد و بدون در نظر گرفتن شرایط آسایش به کار گرفته می شود. برحسب تعریف، میانگین دمای تابشی، دمای یکنواخت یک محفظه سیاه رنگ فرضی است که مقدار مبادله حرارت تابشی فرد ساکن در آن برابر با وقتی است که یک فرد در یک محفظه غیریکنواخت واقعی قرار دارد.
سرعت هوا :
سرعت هوا در افزایش میزان گریز گرما از بدن بسیار موثر است . زمانی که بدن عرق میکند , سرعت هوا در تبخیر تعرق و ایجاد حس خنکی بر روی پوست بسیار موثر است . به طور کلی سرعت هوا تا 0.1 متر در ثانیه می تواند منجر به احساس خوشایند شود . در داخل خانه. سرعت هوای 0.1 تا 1.0 متر در ثانیه در شرایط راحتی است . در فضای باز، سرعت باد تا 2 متر بر ثانیه شرایط راحتی است .
رطوبت نسبی :
نسبت میزان بخار آب هوا به میزان بخار آبی که هوا می‌توانست در دما و فشار خاصی داشته باشد. در حالیکه بدن انسان دارای سنسورهایی بر روی پوست است که برای حس کردن گرما و سرما به صورت مؤثری کار می‌کنند، رطوبت نسبی به صورت غیر مستقیم حس می‌شود. تعرق، مکانیسم اتلاف گرمایی مؤثر است که با فرایند تبخیر از پوست کار میکند. اما در (رطوبت نسبی) بالا، هوا تقریباً ماکزیمم بخار آبی که می‌تواند داشته باشد را دارد، بنابراین تبخیر، و در نتیجه اتلاف گرما کاهش می‌یابد. از طرف دیگر، محیط‌های بسیار خشک به دلیل تأثیرشان بر غشای مخاطی نامناسب هستند. سطح پیشنهادی رطوبت درونی در محدودهٔ ۳۰ تا ۶۰٪ در ساختمان‌های دارای تهویه می‌باشد.
سطح پوشش :
سطح پوشش بر اساس واحد سی.ال.او تعریف می گردد . این اعداد جهت پوشش راحتی در خانه عدد0.5 . جهت پوشش معمولی در بیرون از خانه در فصل عادی عدد 1 . و جهت پوشش معمولی در زمستان عدد 2 می باشد .
سرعتی متابولیک :
سرعت متابولیک بدن با میزان فعالیت بدن رابطه مسقیم دارد . میزان آن بر اساس واحد وات بر متر مربع سطح بدن محاسبه می گردد . هرچقدر میزان فعالیت بیستر باشد میزان حرارت دفع شده از بدن بیشتر و این عدد بالار است . به طور کلی میزان حرارت دفع شده از بدن یک فرد در حالت نشسته حدود 58 وات بر متر مربع می باشد . که این میزان به عنوان یک مت در نظر میگیرند عدد مت جهت فعالیت های گوناگون بصورت نشستن 1 - خوابیدن 0.7 - ایستادن 1.2 - فعالیت سنگین 4 است
مدل سازی شرایط آسایش :
جهت بررسی شرایط آسایش , توسط الگوریتم های گوناگون مدل سازی شده است که مدل روبه رو در میان مدل‌های آسایش شناخته شده، برتر می‌باشد. این مدل با استفاده از اصول تعادل گرمایی و داده‌های تجربی گرفته شده از اتاق تحت شرایط آب و هوای ثابت، ساخته شده‌است. از طرف دیگر مدلی تطبیقی بر اساس صدها مطالعات میدانی ایجاد شد، اساس این مطالعات مبنی بر این بود که ساکنان به صورت پویایی با محیطشان در تعامل هستند. ساکنان محیط شان را بوسیلهٔ لباس، پنجره‌های قابل استفاده، پنکه‌ها، بخاری‌های شخصی و پرده‌ها کنترل می‌کنند.
این مدل می‌تواند برای ساختمان‌های دارای سیستم تهویه مطبوع مورد استفاده قرار گیرد، درحالیکه مدل تطبیقی به‌طور کلی فقط برای ساختمان‌هایی که هیچ سیستم مکانیکی ای ندارند، می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. اتفاق نظری بر سر این موضوع وجود ندارد که کدام مدل آسایشی باید برای ساختمان‌هایی که تا قسمتی دارای تهویه موقتی یا مکانی هستند، به کار رود.
معرفی ابزار مدل بررسی آسایش مطابق استاندارد اشری 55
این نرم افزار به کاربر اجازه می‌دهد تا ۶ پارامتر آسایش برای تعیین این مسئله که آیا ترکیبی مشخص با اشری 55 مطابقت دارد یا خیر را وارد کند. نتایج در یک نمودار سایکرومتریک یا نمودار رطوبت نسبی دما نشان داده می‌شود و محدوده‌ای از دماها و رطوبت نسبی ای را نشان می‌دهد که با مقادیر ورودی در نظر گرفته شده برای حفظ ۴ پارامتر مناسب باشد.
نمونه بررسی شرایط آسایش دمایی در تابستان
InputsSelect
- Method: PMV method
- Operative temperature: 23°C
- Air speed: 0.1m/s
- Relative humidity: 50%
- Metabolic rate: 1met Seated, quiet: 1.0
- Clothing level: 0.5clo Typical summer indoor clothing: 0.5 clo
✘ Does not comply with ASHRAE Standard 55-2020
- PMV = -1.13
- PPD = 32 %
- Sensation = Slightly Cool
- SET = 21.9 °C
تهویه مطبوعی که به کمک روف تاپ پکیج ایجاد بشه، میتونه این فاکتورها را تامین کنه؟ برای استفاده از روفتاپ پکیج تاپ تهویه، باید بنا چه شرایطی داشته باشه و آیا میشه در یک ساختمانی که ساختش تموم شده، از این سیستم استفاده کرد؟ یا حتما باید قبل از ساخت، تاسیساتش نصب بشه؟