پیش از آنکه در مورد خرید و تهیه چیلر تراکمی بصورت اختصاصی صحبت کنیم , ابتدا مهمترین عوامل یک خرید خوب به شرح ذیل هست :
- کسب اطلاعات لازم قبل از خرید
- انتخاب صحیح فروشنده با توجه به همه شرایط
- ارتباط صحیح و کامل با فروشنده پس از خرید
شما به عنوان بهره بردار یک سیستم که تلفیقی از حساس ترین قطعات مکانیکی و الکترونیکی و کنترلی هست , می بایست قبل از تصمیم نهایی با حداقل شرایط استاندارد یک تامین کننده تجهیزات تهویه مطبوع و همچنین دستگاه های مورد نیاز خود آشنا شوید.
روند صفر تا صد تهیه سیستم تهویه مطبوع (چیلر) بصورت شرح کامل
- تعیین ظرفیت ها همراه با محاسبات
- مشاوره
- تحقیقات
- انتخاب گزینه های نهایی
- انتخاب گزیه نهایی
- انعقاد قرارداد
- اخذ نظارت و جزئیات کاری تا مرحله نصب
- نصب مکانیکی و برقی و راه اندازی
- دوره تست موقت
- تحویل قطعی و شروع دوره خدمات پس از فروش
تعیین ظرفیت :
نکته اولیه و مهم در انتخاب تجهیزات تهویه مطبوع , محاسبه دقیق ظرفیت و نیازسنجی تجهیزات می باشد. توجه داشته باشید در ظرفیت سنجی سیستم تهویه مطبوع نکاتی مانند توجه به دمای هوای گرمترین و سردتری روز سال , منطقه جغرافیایی پروژه , نوع کاربری , نحوه تابش آفتاب , نوع و کیفیت مصالح ساختمانی و .... تاثیر بسیار زیادی دارد . هرگز محاسبات سرانگشتی و حدودی و یا حتی تجربی فروشندگان را قبول نکنید , شما به عنوان خریدار و کسی که هزینه های تامین تجهیزات پروژه را تامین میکنید 0حق دارید از مشاور , طراح و هر شخص یا شرکتی که ظرفیت تجهیزات تهویه مطبوع شما را محاسبه میکنند محاسبات و خروجی نرم افزارهای معمول محاسبه تهویه مطبوع ( HAPP , Train ) را درخواست کنید.
مشاوره :
در حالی که خود اطلاعات اولیه و حداقلی انتخاب تجهیزات را کسب میکنید , میبایست از راهنمایی ها و تجربیات یک مشاور و محاسب خوب و مجرب استفاده کنید. به یاد داشته باشید یک ساختمان بسیار پر هزینه و مجلل در حالتی که در تابستان گرم و در زمستان سرد باشد , هیچ ارزشی نخواهد داشت و مهم تر از آن اینکه سییستم تهویه مطبوع پس از راه اندازی قابل تصحیح و برگشت رو به عقب نمی باشد و در صورت تغییر هزینه های آن به مراتب از هزینه اولیه بیشتر خواهد بود.
تحقیقات
در حالی که برای پروژه خود مشاور و ناظر و محاسب دارید , حتماً از اطلاعات اولیه , نحوه کارکرد حتی جزئیات کاری سیستم تهویه مطبوع خود آگاه باشید. از مشاور و محاسب خود بخواهید نحوه کارکرد سیستم تهویه مطبوع , میزان ظرفیت آن و برخی جزئیات کاری آن شما را آگاه سازند . به یاد داشته باشید در هنگام عقد قرارداد تهیه تجهیزات تهویه مطبوع , شما به تنهایی می بایست تصمیم نهایی را بگیرید و با عواقب آن روبرو شوید , شما سرمایه گزار و بهره بردار مالی نهایی پروژه هستید پس در مورد جزئیات حساس و کنجکاو باشید.
گزینه های نهایی
در کشور ما صدها تامین کننده تجهیزات تهویه مطبوع بصورت وارد کننده , بازرگانی , کارگا ه های کوچک و بزرگ و کارخانجات وجود دارند که به شما پیشنهادات متنوعی ارائه میکنند که دارای اختلاف قیمت , کیفیت و خدمات می باشند. شما به همراه تیم تصمیم گیرندگان پروژه می بایست با توجه به محدودیت ها , استاندارد ها و شرایط اختصاصی خود 99% گزینه ها را حذف کنید و در آخر مابین چند گزینه محدود حداکثر 2 یا 3 تامین کننده تصمیم بگیرید. هرگز با تمامی شرکت ها و فروشندگان ارتباط مستمر و پیوسته برقرار نکنید چون باعث هدر رفت زمان و انرژی شما و در نهایت سر درگمی شما میشوند . برای رسیدن به گزینه های نهایی بوسیله پارامترها ابتدایی اما مهم شروع کنید , این پرارامتر ها شامل :
- قدمت کارکرد و تجربه تامین کننده
- رزومه کاری با ظرفیت های مشترک و مشابه شما
- قدرت مالی و تجاری
- میزان و نحوه خدمات رسانی پس از فروش
- خوش نامی و اعتبار مناسب
دقت کنید در گزینه های فوق , شرایط مالی وجود ندارد . شما می بایست در مرحله اول بدون در نظر گرفتن شرایط مالی گزینه های ابتدایی را حذف کنید . بصورت مثال همه شرکت های دنیا در چیلرهای خود از کمپرسور بیتزر استفاده میکنند , آیا کیفیت همه آنها برابر است ؟ با یک بررسی ساده در بازار می توانید به بازه بسیار بزرگی از قیمت های پایین و بالا دست یابید . توجه داشته باشید قیمت پایین نشانه ضعف و پایین بودن کیفیت و قیمت بالا نشانه بالا بودن کیفیت نیست . مثلاً یک دستگاه بسیار خوب و با کیفیت با قیمت مناسب در صورتی که در محل زندگی شما دارای خدمات پس از فروش محلی نباشد , هرگز ارزش خرید را نخواهد داشت. یا شرکت هایی نوظهور هستند که با سابقه کاری بسیار پایین بصورت بازرگانی قصد واردات دستگاه های تهویه مطبوع را دارند , قیمت پایین آنها نباید سبب ترغیب شما به عنوان اولین رزومه های یک شرکت شود.
انتخاب گزینه های نهایی
پس از محدود کردن گزینه ها , نوبت به بررسی دقیق و فنی دستگاه ها و تامین کنندگان میرسد . در این مرحله میتوانید با ارائه جدول استاندارد کاری تجهیزات خود به گزینه های نهایی , آنها را وارد رقابت کاری نمایید , در این مرحله شما فقط شنونده پیشنهادات رنگارنگ و متنوع تامین کنندگان نیستید , در این مرحله شما قوانین این مسابقه را وضع میکنید و در نهایت با توجه به شرایط کلی و قیمت نهایی انتخاب خود را انجام میدهید.
ظرفیت واقعی دستگاه ها در شرایط پروژه
تعداد مدار مجزا از نظر برق , فرمان و تبرید دستگاه
اعلام تعداد مدار مجزا چیلر در حال کارکرد از نظر برق و فرمان و تبرید
نوع و تعداد کمپرسورهای پیشنهادی همراه با ذکر برند و تاریخ واردات به کشور
قلب اصلی یک دستگاه چیلر , کمپرسور آن می باشد , قطعه ای بسیار متحرک و فشرده ساز گاز به مایع . مهم ترین قطعه یک چیلر . در چهار نوع متداول و چند برند مطرح ارائه می گردد. نوع رفت و برگشتی – نوع اسکرال – نوع اسکرو – نوع سانتریوفیوژ . در حال حاضر در چیلرهای با تناژ پایین و متوسط نوع اسکرال یا حلزونی استفاده می شود که باموازی نمودن تعداد زوجی از آنها به ظرفیت مورد نظر میرسند . ایراد آنها غیر قابل تعمیر بودن و همچنین سیستم مرحله ای و پله ای بودن ظرفیت آنها می باشد ولی بصورت کلی بسیار کم مصرف و کم صدا تر از سایر کمپرسور ها می باشد . در تناژهای بالا نوع اسکرو یا پیچی استفاده می گردد , این نوع کمپرسورها قابل تعمیر و دارای ظرفیت پیوسته می باشد ولی سطح صدای بالاتری نسبت به سایر کمپرسورها دارند در چیلرهای با تناژ بالا از دو یا چهار کمپرسور استفاده می گردد. برند های متداول کمپرسور اسکرال (دانفوس – کوپلند – بیتزر) می باشد و برند معتبر در کمپرسور اسکرو ( بیتزر ) می باشد. توجه نمایید در چیلرهای بالاتر از 45 کیلووات همیشه از تعداد زوج کمپرسور و مدارات مجزا موازی استفاده نمایید.
اخذ تایید از فروشنده مبنی بر اصل بودن تجهیزات ارائه شده بصورت جزء به جز
با توجه به واردات قطعات اصلی چیلر از سایر کشورها و تولید برخی از آنها توسط کارخانه های غیر اصل , تضمین کیفیت و اصالت آن بر عهده تامین کننده است
اعلام بازدهی دستگاه بصورت عدد بی بعد EER در شرایط کارکرد دستگاه در پروژه
EER بازدهی چیلر بصورت واقعی می باشد , بهترین عدد آن 2.8 به بالا می باشد.
اعلام مصرف برق دستگاه در شرایط کارکرد دستگاه در پروژه
با توجه به محدودیت های تامین برق مورد نیاز دستگاه ها , اطلاع از میزان واقعی آن بسیار مهم و حیاتی می باشد.
گاز مورد استفاده در مدار تبرید و میزان شارژ آن
مایع مبرد در سیکل تبرید بسیار مهم می باشد , دقت کنید که گاز R22 گازی با بازدهی بالا ولی بسیار مضر برای محیط زیست می باشد , جهت چیلرهای اسکرو گاز R134 و چیلرهای اسکرال گاز R410 پیشنهاد می گردد.
نوع و تعداد فن کندانسور و برند تولید کننده آن
فن های کندانسور بصورت معمول بصورت آکسیال می باشد و دلیل آن نیز دبی بالا و هد پایین می باشد , نکته مهم در آن تکنولوژی ایجاد سطح پایین صدا می باشد که بصورت فن های دور متغیر می باشد . برخی از فن ها با ایجاد شیارهای خاصی بر روی لبه های آن باعث افزایش راندمان و کاهش صدا می گردند .
استانداردها و شرایط تولید کویل و فین کندانسور
ویل ها و فین های کندانسور بسیار مهم و در حقیقت قسمت غیر متحرک سیکل تبرید می باشند , کیفیت ساخت آنها و میزان فین در اینچ آنها بسیار مهم می باشد , کمبود آنها سبب کاهش سطح انتقال حرارات کندانسور و کارکرد بیشتر کمپرسور و کاهش محسوس کارایی چیلر می گردد.
سطح صدای دستگاه در فاصله 1 و 10 متری
سطح صدای ساتع شده از دستگاه حاصل دو قسمت اصلی متحرک دستگاه می باشد , کمپرسور و فن های کندانسور , چیدمان و نحوه ی محدود کردن صدای هر قسمت سبب کاهش صدا می گردد , مثلاً پوشش کمپرسور ها یا دور متغیر ساختن فن های کندانسور ها از اقدامات برخی تامین کنندگان می باشد.
نوع و برند اواپراتور
اواپراتور دستگاه قسمت بسیار مهمی می باشد , زیرا مرز تماسی و انتقال انرژی سیکل تبرید و سیکل هیدرولیک می باشد. اواپراتور های معمول جهت چیلرهای با تناژ پایین صفحه ای , تناژ های متوسط و بالا پوسته ولوله , و تناژهای بسیار بالا مستغرق می باشد. ایراد اواپراتور صفحه ای امکان تشکیل رسوب , اسیب پذیری بالا و حساسیت بالا می باشد ولی بسیار کوچک و با بازدهی بالا می باشد . اواپراتورهای پوسته ولوله بسیار بزرگتر , نسبت به رسوب گرفتن و کاهش بازدهی مقاوم تر هستند .
برند اداوات قدرت تابلو برق
ادوات برق و قدرت یک چیلر از قطعات بسیار مهم و حساس آن هستند , دلیل آن نیز عبور مصرف بسیار زیاد برق توسط کمپرسور دستگاه می باشد. انتخاب برند مناسب فیوزهای قدرت و کنترل تجهیزات میتواند در محافظت از دستگاه شما بسیار موثر باشد. برندهای معمول و معتبر شامل اشنایدر , هیوندای است که با توجه به تولید تقلبی آنها توسط کارگاه های داخلی و چینی از صحت اصالت آنها اطمینان حاصل کنید.
نوع کنترل دستگاه
امروزه سیستم کنترل یک چیلر دیگر بصورت آنالوگ و رله کنتاکرتور قابل قبول نیست. سیستم کنترل یک چیلر می بایست بصورت پی ال سی و از برندهای معتبر تولید کننده کنترلر باشد. مانند الیول , دانفوس , کرل که همگی کارکرد مناسب و خوبی در کارکرد دستگاه دارند.
نوع شیر انبساط
شیر انبساط قطعه ای بسیار کوچک ولی تاثیر گزار می باشد. شیر انبساط بصورت مکانیکی و الکترونیکی می باشد که نوع الکترونیکی بسیار مفیدتر و قابل اعتماد تر می باشد.
نوع کندانسور دستگاه
کندانسور دستگاه مسول انقال حرارت از خط تبرید به محیط بیرون می باشد . در تولید آنها نوع های مختلفی وجود دارد که نوع سینوسی تخت قابلیت انتقال حرارت بیشتری نسبت به سایرین دارد.
پوشش محافظ کندانسور دستگاه
با توجه به محیط کاری پروژه و کارکرد کندانسور ع آنها را بصورت محافظت شده در محیط هایی که دارای رطوبت بالا در هوا باشند یا بصورت محافظت نشده در محیط های خشک می سازند. در محیط های دارای شرجی و رطوبت چگالی هوا بالاتر می باشد و پوشش کندانسور توسط پوشش های آبی یا طلایی رنگ سبب محافظت خوردگی مس و آلمینیوم در حضور آب می گردند ولی بازدهی تبادل دمایی کندانسور پایین تر می آید که با در نظر گرفتن چگالی بالاتر هوا قابل صرف نظر می باشد. در محیط های خشک به دلیل پایین بودن رطوبت مس و آلمینوم دچار خوردگی نمی گردند و نیازی به پوشش محافظت کننده نیست.
اعلام نوع شاسی و استراکچر دستگاه
شاسی فیزیکی دستگاه از دو دیدگاه مهم می باشد , اول نحوه ی دسترسی و تعبیه درب و محل بازدید از تجهیزات و راحتی آنها , مسلاً درب لولایی بسیار کارآمد تر درب های کشویی می باشد. دوم نوع شاسی کشی دستگاه می باشد که به دو صورت پیچ و مهره ای و جوشی می باشد , به دلایل بسیار زیادی نو پیچ و مهره ای بسیار معتبر تر و مفید تر از نوع جوشی می باشد.
اعلام نوع عایق محافظتی اداوات هیدرولیک و تبرید دستگاه
نوع عایق سیکل تبری و هیدرولیک دستگاه بسیار مهم می باشد و دلیل آن نیز اختلاف دمای بسیار زیاد محیط بیرون و آب سیستم می باشد. بهترین عایق نوع الاستومری می باشد و بهترین حالت آن نوع مصلح آن می باشد.
ابعاد و وزن نهایی دستگاه
ابعاد دستگاه از نکات مهم آن می باشد , قطعاً ابعاد کوچکتر بهتر می باشد ولی ابعاد خیلی کوچکتر از سایر برندها , میتواند نشان از ایراد در سطح کندانسور یا نوع و تناژ کمپرسور باشد. وژن چیلرها نیز می بایست بصورت معمول همسان باشد و دلیل آن نیز مساوی بودن مواد سازنده آنها میباشد.
شرایط تست و اعلام ظرفیت مورد اداعا تامین کننده
بازدهی و ظرفیت واقعی یک دستگاه چیلر می بایست توسط یک آزمایشگاه تعیین ظرفیت با امکانات شبیه سازی محل بهره برداری پروژه تایید گردد و میتوان در این ضمینه استانداراهای آن لاین و معتبر یورو ونت اروپا را مورد قبول دانست .
شرایط ساخت و ماشین آلات مورد استفاده در تولید
یک دستگاه چیلر , یه دستگاه بسیار پیشرفته و حساس می باشد , هر چقدر در تولید آن امکان دخالت دست انسان کمتر شود یتوان به نتیجه نهایی آن مطمن تر بود . کارخانجات معتبر با استفاده از تجهیزات پیشرفته تا حد امکان امکان خطای انسانی را پایین می آورند.
انعقاد قرارداد
پس از انتخاب گزینه نهایی , قرارداد فی مابین می بایست دارای حداقل های زیر باشد :
- پیوست تمامی مدارک و تعهدات فروشنده تا روز قرارداد
- تعیین زمان تحویل دستگاه بصورت دقیق و بدون هیچ شرطی
- تعیین میزان خسارت در صورت تعویق یا تاخیر در تحویل تجهیزات
- ذکر میزان پیش پرداخت , و اخذ ضمانت معتبر مالی در قبال پیش پرداخت و همچنین خدمات صحیح پس از فروش
- پیش از امضا قرارداد , اساسنامه شرکت تامین کننده را بررسی و از صحت نفرات و تعداد آنها جهت انعقاد قرارداد رسمی مطمن شوید.
- قرارداد می بایست در دفتر شرکت تامین کننده منعقد گردد .
اخذ نظارت و جزئیات کاری تا مرحله نصب
پس از انعقاد قراداد , عملاً شما وارد مرحله ای جدید از کار میشوید , بر خلاف دیدگاه عمومی خریداران شما پس از پرداخت پول می بایست از موضع برابر با تامین کننده ارتباط برقرار نمایید , شما و فروشنده هر دو در حال هزینه کردن مالی هستید و این یک امر یکطرف نیست , خریدار می بایست در چهارچوب قراردادی و تعهداتی خود با فروشنده ارتباط داشته باشد . تلاش کنید ارتباطات بصورت مکتوب و با ذکر تاریخ باشد. نکته مهم در این مرحله این است که شما بایستی در هر مرحله از پیشرفت کار , شرایط خود را با فروشنده هماهنگ کنید و از راهنمایی ها و تجربه های آنها استفاده کنید . پس از انعقاد قرارداد شما و فروشنده هر دو در یک سمت و همراه یکدیگر هستید , هر دو دارای یک هدف و آن هم نتیجه مناسب و خوب پروژه هستید . در مورد تامین برق و شرایط نصب و شاسی کشی و ..... با فروشنده ارتباط داشته باشید تا در پایان حداقل هزینه دوباره کاری و اضافی را متحمل شوید . متاسفانه در کشور ما این مرحله توسط خریدار و فروشنده به فراموشی سپرده میشود , خریدار با فرض اینکه فروشنده موظف یه پیگیری یکطرفه می باشد و فروشنده با فرض اینکه خریدار موظف یه پیگیری یکطرف میباشد , گاهاً در پایان پروژه و هنگام تحویل تجهیزات , اتفاقات بسیار بد و جبران ناپذیری می افت . مثلاً پروژه هایی که به دلیل روشن نکردن شرایط برقی دستگاه , ناتوان از راه اندازی آن شدند و تصحیح آن مستلزم صرف زمان بسیار زیاد می باشد.
نصب مکانیکی و برقی و راه اندازی
پس از تحویل دستگاه ها نوبت به نصب مکانیکی و برقی دستگاه میرسد , حتماً و اجباراً نقشه نصب مورد تایید فروشنده جهت نصب را از آنها مطالبه کنید و به نصب تجهیزات بصورت عمومی اقدام نکنید , برخی تامین کنندگان دارای شرایط خاصی از بابت نصب هستند و در صورت مغایرت آنها دستگاه را خارج از گارانتی نصب و راه اندازی می کنند.
قبل از راه اندازی با فروشنده مکاتبه و درخواست نیروی متخصص جهت راه اندازی و تحویل موقت نمایید , شما مالک دستگاه ها و تجهیزات خود هستید ولی می بایست از قوانین تولید کننده پیروی نمایید تا در اخذ پشتیبانی و گارانتی دچار مشکل نشوید.
راه اندازی موقت :
پس از تحویل و راه اندازی , دستگاه شما می بایست به مدت 72 ساعت پیوسته بدون ایراد کار کند و پس از آن صورتجلسه تحویل کامل را امضا کنید , تا قبل از 72 ساعت شما فقط صورتجلسه تحویل فیزیکی دستگاه ها را می بایست امضا کنید . برای روشنتر شدن موضوع یک مثال بسیار شایع این است که برخی دستگاه ها در هنگام جابجایی در کندانسور آسیب بسیار جزئی میبینند که در مدت خاموش بودن هیچ گونه علامتی نخواهد داشت و بصورت کاملاً عادی روشن و شروع به کار میکنند , حال پس از گذشت چند ساعت و چرخض مایع مبرد و فشار کمپرسور مایع مبرد از طریق روزنه ایجاد شده در هنگام حمل و نقل خارج میشود و دستگاه پس از یک روز خاموش میشود . به یاد داشته باشید خارج شدن گاز از کندانسور جزو گارانتی تجهیزات نیست و دلیل آن هم تحویل سالم به شما در زمان راه اندازی است , یعنی دستگاه پس از تحویل دچار آسیب عمدی فیزیکی شده است و شمال گارانتی عیوب ساخت نمی باشد.
تحویل کامل و شروع دوران گارانتی :
پس از 72 ساعت کارکرد سالم دستگاه , صورتجلسه تحویل کامل امضا میشود و دوران خدمات پس از فروش دستگاه شما شروع میشود . در این دوران برخی از هزینه های سرویس و نگهداری دستگاه برعهده شما می باشد . لطفاً دقت کنید که سرویس های دوره ای بصورت منظم انجام شود , دستگاه با شروع فصل سرد جهت جلوگیری از یخ زدگی توسط نیروی شرکت تامین کننده تخلیه آبی گردد . همیشه با واحد خدمات ارتباط مستمر داشته باشید . جهت بهبود شرایط کاری دستگاه و عمر بیشتر آن با نیروهای تعمیر و نگهدار متخصص قرارداد طولانی مدت منعقد نمایید و مسولیت نگهداری را به آنها بسپارید .
