قبل از پاسخ به این سوال , باید سیکل کاری سیستم های تهویه مطبوع را بررسی نماییم .
بطور کلی تمامی سیستم های تهویه مطبوع بر اساس دو حالت زیر کار میکنند :
- انتقال انرژی از داخل به بیرون (در تابستان)
- انتقال انرژی از بیرون به داخل (در زمستان)
در هر دو حالت فوق , سیستم داخل یعنی جایی که نیاز به تهویه مطبوع داریم در حال گرفتن یا از دست دادن انرژی است و سیستم بیرون که تجهیزات و سیستم های کاری تهویه مطبوع در آن قرار دارد نیز بالعکس سیستم داخل در حال گرفتن یا از دست دادن انرژی است.
حال این سیستم تهویه مطبوع به سه بخش تقسیم می شود :
- یک)سیستم بیرون
- دو)سیستم داخل
- سه)سیستم انتقال انرژی
کارکرد سیستم تهویه مطبوع به این صورت است که انرژی لازم جهت تهویه محیط داخل (indoor) را توسط سیستم انتقال از محیط بیرون (Outdoor) می آورد و سیستم داخل را دارای اینرسی حرارتی سرد یا گرم بسته به فصل سال میکند.
زمانی که سیستم داخل از انرژی مورد نیاز اشباع می شود , توسط سیستم های کنترل که ابتدایی ترین آنها ترموستات است , سیستم تهویه مطبوع قطع میشود که این اتفاق سه دلیل دارد:
یک ) جلوگیری از احساس ناخوشایند تهویه مطبوع , مثلاً تصور کنید که سیستم سرمایش یا گرمایش یک ساختمان پیوسته کار کند , نتیجه آن سرمایش یا گرمایش غیر قابل تحمل محیط میشود.
دو)ایجاد فرصت و زمان جهت استراحت سیستم های تهویه مطبوع واقع در بیرون , جهت کارکرد بهتر و همچنین طول عم مناسب. تصور کنید یک موتور الکتریکی مربوط به یک اسپیلیت کوچک پیوسته و بدون وقفه کار کند , این موتور سزیعاً به دلیل داغ شدن دچار مشکل و عدم کارکرد میشود.
سه)جلوگیری از مصرف انرژی زیاد توسط سیستم های بیرون و کاهش مصرف انرژی.
حال جواب سول ما مشخص شد : نه
هرگز یک سیستم تهویه مطبوع نباید بصورت پیوسته کار کند
اگر یک سیستم تهویه مطبوع بصورت پیوسته و یکنواخت کار کند معنای آن وجو یک ایراد در آن سیستم است که می بایست هرچه زودتر توسط کارشناسان رفع مشکل و ایراد گردد . در غیر اینصورت ممکن است تا حد از بین رفتن کل سیستم تهویه مطبوع با هزینه بسیار گزاف پیش رود.
در اینجا چند مورد از ایراداتی که می تواند سبب کارکرد بدون وقفه و بدون استراحت یک سیستم تهویه مطبوع گردد را بررسی نماییم.این ایرادات در سه بخش زیر طبقه بندی می گردند.
- یک)ایراد در سیستم داخل
- دو)ایراد در سیستم بیرون
- سه)ایراد در سیستم انتقال انرژی
- نامناسب بودن عایق های حرارتی ساختمان ( دیوار , پنجره , درزبندی ها , در و ...) سبب هدر رفتن انرژی و انتقال حرارت سریع بین محیط داخل و بیرون می گردد.
- بسته بودن سیستم های پرتاب هوا , بستن دریچه های پرتاب هوا یا قرار گیری موانع جلو پرتاب هوا در محیط داخل سبب به دمای مناسب نرسیدن محیط و نتیجه آن کارکرد مداوم سیستم بیرون می گردد.
- گرفته بودن فیلترهای سیستم های پخش هوا , سبب انتقال حرارت ضعیف تر و پایین آمدن محسوس سیستم های داخلی تهویه مطبوع می گردد.
- نامناسب بودن سیستم کنترل دمای داخل , عدم وجود سیستم کنترل دمای محیط داخل سبب کارکرد بیش از حد سیستم تهویه مطبوع و نتیجه آن از بین رفتن شرایط آسایش در داخل و فشار بیش از حد به سیستم تهویه مطبوع بیرون می گردد.
- نامتانسب بودن توان سیستم تهویه مطبوع با نیاز محیط داخل - اگر توان سیستم تهویه مطبوع بیرون کمتر از انرژی مورد نیاز در محیط داخل باشد , سیستم مجبور است جهت تامین انرژی مورد نیاز بصورت پیوسته کار کند.
- نامتناسب بودن سیستم تهویه مطبوع بیرون با دمای محیط کارکرد بیرون - اگر سیستم های تهویه مطبوع در بیرون جهت آب و هوای خاص منطقه کارکرد طراحی نشده باشند قطعاً سیستم با بازدهی کمتر از توان نامی خود کار خواهد کرد و این سبب کارکرد بیشتر و پیوسته سیستم می گردد.
- قدیمی بودن سیستم طراحی شده جهت تولید انرژی - به روز نبودن تکنولوژی سیستم تهویه مطبوع و قدیمی بودن تجهیزات سبب پایین آمدن بازدهی و توان سیستم تهویه مطبوع می گردد.
- قدیمی و نامناسب بودن تجهیزات تهویه مطبوع بیرون - قدیمی شدن تجهیزات بیرون سبب افت بازدهی و همچنین دور شدن سیستم از کارکرد واقعی خود می گردد . ضروری است در زمان های مناسب تجهیزات به روز رسانی و تجهیزات جدید خریداری گردند.
- عدم تعمیرات و سرویس مناسب سیستم تهویه مطبوع بیرون - عدم سرویس و نگهداری سیستم بصورت منظم سبب کارکرد پایین تر از توان نامی سیستم م یگردد و همچنین عدم رسیدگی به ایرادات و مشکلات کوچک سبب ایجاد ایرادات و پایین آمدن عمر سیستم می گردد.
- عدم جانمایی مناسب تجهیزات در محیط بیرون - قرار گیری تجهیزات بیرون در مکان نامناسب مثلاً جایی که تابش مستقیم آفتاب است یا جایی که در زمستان تحت نفوذ آب باران و برف است یا جایی که انتقال حرارت به سختی انجام می گیرد سبب پایین آمدن بازدهی سیستم و کارکرد بیشتر آن می گردد.
- طراحی نامناسب و بدون محاسبه سیستم انتقال انرژی - عدم طراحی مناسب و مهندسی سیستم انتقال نیرو سبب پایین آمدن بازدهی سیستم می گردد , اگر تمامی تجهیزات و شرایط داخل و بیرون مناسب باشند ولی مثلاً قطر لوله و یا سایز کانال انتقال سیال حامل انرژی مناسب نباشد , انرژی مناسب به محیط داخل انتقال پیدا نخواهد کرد و سیستم مجبور به کارکرد بیشتر است.
- عایق نبودن مسیر انتقال انرژی از بیرون به داخل - بطور کلی تمامی تجهیزات حامل یا مصرف کننده و یا تولید کننده انرژی می بایست عایق استاندارد گردند تا از هدر رفت انرژی جلوگیزی گردد.
- نشتی سیال انتقال انرژی در طول مسیر - به دلیل اجرای نامناسب یا قدیمی شدن سیستم انتقال انرژی ممکن است مقداری از سیال حامل انرژی در طول مسیر به دلیل ایجاد شدن سوراخ هایی کوچک هدر رود و عملاً انرژی خروجی از سیستم بیرون به محیط داخل کمتر انتقال پیدا نکند.
- استفاده از تجهیزات و مصالح غیر استاندارد در سیستم انتقال انرژی از بیرون به داخل - عدم استفاده از تجهیزات و مصالح استاندارد در تولید و یا انتقال انرژی سبب پایین آمدن بازدهی سیستم و کارکرد بیشتر و مداوم آن می گردد.
